“resme yeterince  uzun bir süre bakmak mümkün olursa hemen fark edeceğimiz şey zıtlıkların ne kadar keskin bir biçimde var olduğudur.. demek ki en kusursuz tekniği uyguladığımızda, fotoğrafın, yağlıboyayla çizilmiş bir resimde artık yakalamamızın asla söz konusu olmadığı büyülü bir değer kattığı sonucuna varabiliyoruz.. fotoğrafçı önceden bütün sanatsal hazırlıklarını ne kadar titizlikle yapsa bile ve modelinin konumunu belirlerken ne kadar aykırı bir tasarımda bulunursa bulunsun, izleyici yine de içinde, tam burada ve şimdi meydana gelen tesadüfün ufacık kıvılcımını yakalamaya doğru karşı konmaz bir dürtü hissedecektir..

işte o kıvılcım, böyle bir fotoğrafa sanki, epeyce uzun bir vakit önce geçmiş olan ve geleceğin de, bugün dahi, şimdiden geriye dönüp baktığımızda belirgin olarak seçebildiğimiz bir noktaya yerleştiğini ancak fotoğraftaki kişi sayesinde gördüğümüz gibi yedirilmiştir..

burada, kamerayla baktığında görünen, göze görünenden daha farklı olduğu bir doğadan bahsedilebilir : üstelik bu o kadar farklı bir doğadır ki, fotoğraf karesinde, ‘oradaki’ bir insanın bilinçli biçimde ördüğü bir mekân yerine, bilinçsizce şekillenmiş bir mekân görünecektir.. insanların nasıl yürüdüğünü -en kaba haliyle bile- anlatmak kolayca mümkün iken, bir kişinin attığı her adıma saniye saniye hangi pozisyonda olduğu konusunda kesin bir şey söylemek mümkün değildir..

..

‘tristan tzara’ da 1922’de şu satırları kaleme almıştı : ‘kendini sanat olarak adlandıran her şey felce uğradığında, fotoğrafçı bin mumluk lambasını yakar ve ışığa duyarlı kart birkaç faydalı eşyanın karanlığını an be an kaydeder.. fotoğrafçı bu suretle, takımyıldızlarının gözlerimizin önüne serdiği şölenden daha önemli olan narin, el değmemiş bir ışık parıltısının gücünü keşfetmiş olur..’ fotoğraf alanında tesadüfen ya da fırsatçı bir cüretkarlıktan dolayı değil de plastik sanatların rahatlığı içinden gelen fotoğrafçılar, bugün meslektaşları arasında avangard bir kol oluşturmaktadırlar, çünkü onlar, gelişmeleri sürecinde günümüzün fotoğrafçılığının en büyük tehlikesinden uygulamalı sanatlara sapma eğiliminden- kendilerini korumayı başarmışlardır.. ‘sasha stone’a göre, ‘sanat olarak fotoğraf çok tehlikeli bir alandır..

..

fotoğraf makinesi gün geçtikçe daha da küçülecek, yarattığı şokla izleyicideki çağrışım mekanizmasını tamamen durduracak olan uçucu görüntüleri yakalamaya giderek daha hazır hale gelecektir.. işte bu noktada fotoğraf altı yazılarının da devreye girmesi gerekmektedir.. çünkü fotoğraf yazıları fotoğrafın hayattaki bütün ilişkileri edebiyata taşıdığının anlaşılmasını sağlayacak ve fotoğrafik kurguların aslında hiç de tesadüflere bırakılamayacağını ortaya koyacaktır..”

WALTER BENJAMIN..

‘FOTOĞRAFIN KISA TARİHİ, Teknik Araçlarla Yeniden-Üretim (Çoğaltma) Çağında Sanat Eseri..’, WALTER BENJAMIN, Çeviri : OSMAN AKINHAY, AGORA Yayınları, Ocak 2012, 96 Sayfa..

“hile 5 : yanlış önerme kullanma..

muhalif doğru öncülleri – doğruluklarını fark edemediği veya bunlardan tezin hemen çıkarsanacağını gördüğü için kabul etmiyorsa, savımızın ispatı için yanlış önermelerden yararlanabiliriz.. kendi başlarına yanlış ama insana yönelik; burada : muhalif açısından, doğru önermelerle, muhalifin düşünme tarzına uygun, yani kabul edilmiş olana göre argümanlar sunarız.. çünkü yanlış öncüllerden doğru sonuç çıkabilir; ama doğrudan asla yanlış çıkmaz.. aynı şekilde, muhalifin yanlış önermesini, onun doğru sandığı yanlış önermelerden hareketle çürütmek de mümkündür.. çünkü işimiz bu kişiyledir ve onun düşünce tarzından yararlanmamız gereklidir.. mesela düşüncesini benimsemediğimiz herhangi bir mezhebin taraftarıysa, bu mezhebin fikirlerini ona karşı temel ilkeler olarak kullanabiliriz..

hile 8 : kızdırma..

muhalifi kızdırmak : öfkeli kişi doğru yargıda bulunamaz ve avantajını fark edip kullanamaz.. onu açıkça haksızlıklar yaparak, rahatsız ederek ve haddini bilmez bir tavırla kızdırabiliriz..

hile 14 : zafer narası atma..

muhalifimize şöyle utanmazca bir oyun oynayabiliriz : eğer birçok sorudan sonra, hedeflediğimiz çıkarım yararına cevaplar ortada yoksa, istediğimiz vargıyı sanki kanıtlanmış gibi zaferle öne süreriz.. eğer muhalifimiz çekingen ya da aptalsa ve biz de yüksek bir sesle saygısızca konuşuyorsak, bu hile gayet başarılı olur..

bu bir tür neden olmayan bir şeyi neden gibi alarak yanıl(t)ma..

hile 27 : öfkede zaaf arama..

muhalif getirdiğimiz bir argüman karşısında ansızın kızarsa, bu argümanı daha büyük bir gayret ve ısrarla öne sürmeliyiz: yalnızca onu kızdırmaya yaradığı için değil, aynı zamanda muhtemelen düşünce silsilesinin zayıf bir yanına dokunmuş olabileceğimiz için.. bu noktadan ona belki de umduğumuzdan daha fazla saldırıp zarar verebiliriz..

hile 28 : tribünlere oynama..

bu hile özellikle uzmanlar, fazla bilgili olmayan dinleyiciler önünde tartışırken kullanılabilir.. eğer elimizde argüman bile yoksa, o zaman bir izleyicilere yönelik argümana başvurabiliriz; yani itirazımız aslında geçersizdir, ama bunu ancak bir uzman fark edebilir.. muhalifimiz uzmandır ama dinleyiciler değil.. o zaman muhalif, özellikle iddiasına yaptığımız itiraz onu gülünç duruma düşürüyorsa, dinleyicilerin gözünde yenilmiş olur.. insanlar zaten gülmeye hazırdır ve gülenleri kolayca kendi tarafımıza çekeriz.. itirazımızın geçersizliğini göstermek için muhalif uzun açıklamalar yapmak ve bilimin ilkelerini veya başka temel hususları ele almak zorunda kalır.. bunlara kulak verilmesini sağlamak da hiç kolay değildir..

hile 29 : saptırma..

yenileceğimizi anlayınca, bir saptırma yapabiliriz.. yani konuya aitmiş ve muhalifimize karşı bir argümanmış gibi görünen ama aslında çok farklı bir şeyi tartışmaya başlarız.. eğer saptırma yine de tartışılan konu ile biraz ilgiliyse bu  kısmen tevazuyla yapılabilir; eğer konuyla değil de yalnızca muhalifle ilgiliyse, ancak yüzsüzlükle olur..

eğer saptırma tamamen araştırma konusunun dışına çıkıyorsa, utanmazca ve saygısızca olur.. örneğin ‘eveti siz bir de şunu iddia ediyorsunuz..’ gibi.. zira burada belli ölçüde ‘kişiselleştirme’ yapılmaktadır.. kişiselleştirme son hilenin konusudur.. buradaki saptırma, son hile olarak ele alacağımız kişiye yönelik argüman ile insana yönelik argümanın tam ortasında bir yerde durmaktadır..

ARTHUR SCHOPENHAUER..

‘ERİSTİK DİYALEKTİK, Haklı Çıkma Sanatı..’ , ARTHUR SCHOPENHAUER, Çeviri : ÜLKÜ HINCAL, SEL Yayınları, Ocak 2012, 88 sayfa..