aylakadamız :
Son günlerin ve son yılların gündemine sadece bir film ve bir yazıyla cevap vermek yeterli..
COSTA GAVRAS’ın ‘Z (ÖLÜMSÜZ..)’ filmi ve ÖZGÜR MUMCU’nun ‘AKP’Yİ SAVUNMAK DEMOKRATLIK DEĞİLDİR..’ makalesi..
Geçmişte 12 Eylül darbecilerine yalakalık yapan ve biat eden her dönemin fırdöndüleri şimdi demokrasi havarisi kesilmişler..
Kendilerine demokrat iktidara , her dönemin iktidar yanlısı fırdöndülerine ve postal yanlılarına..
Z (ÖLÜMSÜZ..)
‘Filler tepişirken çimenler ezilir..’
Ne asker ne de sadece kendine ‘demokrat’ iktidar.. İstemiyoruz hiç birisini.. Tüm baskıcı , gerici zihniyet ve yönetimlere hayır.. Ne postal ne de takunya görmek istemiyoruz.. Elinizi eğitimden , yargıdan , işçinin emekçinin köylünün cebinden , bu ülkenin yüz yıllık yatırımlarından , öz kaynaklarından çekin.. Tiyatronuzu kendinize oynayın beyler , bayanlar.. HİÇBİRİNİZE İNANMIYORUZ..
‘GERÇEK KİŞİLERLE HERHANGİ BİR BENZERLİK KASITLIDIR..’
(Filmin girişindeki anlamlı cümle..)
Costa Gavras’ın Z (ÖLÜMSÜZ) filmi 1960 ların sonundan günümüzün karanlık , karışık günlerine hala ışık tutuyor.. Arayın bulun izleyin..
Yönetmen : Costa-Gavras.
Senaryo : Costa-Gavras, Jorge Semprun (Vasilis Vasilikos’un romanından).
Müzik : Mikis Theodorakis.
Müzik Yönetmeni : Bernard Gerard
Kamera : Raoul Coutard.
Sanat Yönetmeni : Jacques D’ovidio.
Yapımcı : Jacques Perrin, Hamed Rachedi.
Yapım : Reggane-Films (Paris), Oncic (Cezayir).
Süre : 127 Dakika.
Yapım : Fransız-Cezayir Ortak Yapımı.
Oyuncular :
Yves Montand (Barış Yanlısı Solcu Milletvekili),
İrène Papas (Milletvekilinin Karısı),
Jean-Louis Trintignant (Milletvekilinin öldürülüşünü soruşturan savcı) ,
Jacques Perin (Gazeteci).
Yunanlı muhalif , barış yanlısı milletvekili Gregorios Lambrakis’in Yunanistan’a uzun menzilli füzelerin yerleştirilmesi aleyhine yaptığı bir konuşmasından sonra, 22 mayıs 1963’te, bir triportörle gelen saldırganlar tarafından katledilmesini ve cinayetin soruşturulmasını anlatır. İktidar ve yargı ilişkilerini derinlemesine inceler ve eleştirir.
Academy Award ödülünü kazanmıştır. Cannes’da Jean-louis Trintignant (soruşturma savcısı rolüyle) en iyi aktör ödülünü aldı. New York Film Eleştirmenleri ve Ulusal Film Eleştirmenleri Derneği en iyi film ödülünü kazandı. En iyi yabancı film ve en iyi kurgu oscarlarını da aldı. Filmin Mikis Theodorakis imzalı müzikleri de başlı başına bir başyapıt..
Filmin ilk sahnesindeki polis şefinin bir toplantıda generallere ve polis yetkililerine verdiği brifing konuşması :
‘..bir ideolojik hastalık küf gibidir ve önleyici tedbirler gerektirir. küf gibi, mikroplar ve çeşitli parazit unsurlar neden olur. bu nedenle insanların uygun çözeltilerle tedavisi kaçınılmazdır.
birinci aşama okullarda oluşur. burada, benzetmeyi bağışlayın, tomurcuklar hala çok gençtir. ikinci tedavi üniversite öğrencileri veya genç işçiler olarak çiçeklenmeye başladıklarında olur.
püskürtme ve kutsal milli hürriyet ağacını ideolojik küf hastalığından kurtarmak için en iyi zaman askerliktir.
havadan atılan broşürler, köylülerimize yeni bir tür ideolojik küfün ülkemizi kasıp kavurmaya başladığını anlatıyor. bu yeni tür haince yayılıyor. bu sinsi bir düşman bizi tanrıdan ve saltanattan uzaklaştırıyor. hareketimiz, bu düşmana karşı yönelmelidir..’
Yunanistan’da askeri darbenin arkasından yasaklanan şeyler (filmde jenerik öncesi geçen yazıdan alıntı..)
‘..barış hareketleri ,
grevler , sendikalar ,
erkeklerin uzun saçlı olması ,
mini etek ,
the beatles ,
modern ve popüler müzik ,
rus usulü kadeh kaldırma ,
bulgar usulü kadeh kaldırma ,
sofokles , tolstoy ,
sokrates , ionesco ,
sartre ,
aragon , troçki ,
lurçat , aristofanes ,
anton çehov , öripid ,
pinter , albee ,
mark twain , beckett ,
sosyoloji ,
uluslararası ansiklopediler ,
özgür basın ,
modern matematik ,
ve……
Z harfi (Yunan alfabesinde ‘Z’ harfi ‘ölümsüz’ ve ‘o yaşıyor’ anlamına geliyor)..’