‘ağaçların , ormanın görülmesini engellemesi gibi bir tehlike beliriyor.. kapitalizmin bize miras bıraktığı bozuk silahların yardımıyla , (ekonomik hücre olarak meta , verimlilik , itici güç olarak bireysel maddi çıkar vb.) sosyalizmi gerçekleştirmek efsanesini izleyerek bir çıkmaz sokağa sapılabilinir.. bu çıkmaz sokağa yolların birbiriyle defalarca kesiştiği uzun bir mesafe katettikten sonra varılır ve yolların karıştırıldığı anın ayrımına varmak zordur.. bu arada benimsenen ekonomik temel , bilincin gelişmesi üzerinde engelleyici olur.. komünizmi , maddi temelle eşzamanda yapılandırmak için yeni bir insan yaratmak gerekir..’
‘yol uzun ve güçlüklerle doludur.. kimi zaman yanlış yola sapıldığı için geri dönmek gerekir.. bazen de çok hızlı yüründüğü için yığınlardan koparız.. ağır yüründüğü durumlarda da bizi adım adım izleyenlerin soluğunu ensemizde hissederiz.. devrimci tutkumuzla yollar açarak olabildiğince hızlı yürümeye çalışıyoruz , ama yığınlarla beslenmek zorunda olduğumuzu , yığınların da ancak kendimizi örnek gösterip yüreklendirebilirsek daha hızlı ilerleyebileceklerini biliyoruz..’
‘bireycilik..
üretime yönelik olmayan eylemlere götüren düşünce alanında , maddi ve manevi gereklilik arasındaki bölünmeyi görmek daha kolaydır.. epey zamandır insanoğlu , kültür ve sanat yoluyla yabancılaştırılmaktan kurtulmaya çalışıyor.. kendi ruhsal yaratılışına can vermek için meta gibi davrandığı günlük sekiz ya da daha fazla saatlik mesaide ölüyor.. ama bu ilaç aynı hastalığın tohumlarını taşıyor : doğa ile birliktelik arayan yapayalnız birey.. ortamın ezdiği bireyselliğini savunuyor ve estetik düşünceler karşısında tek isteği , tertemiz kalmak olan tek birey gibi tepki gösteriyor..
yalnızca kaçış çabası söz konusudur.. değer yasası artık üretim ilişkilerinin yalın bir yansıması değildir ; tekelci kapitalistler , yalnızca deneysel olan yöntemleri kullandıkları zaman bile , onu uysal bir köleye dönüştüren karmakarışık bir iskeleyle çevirirler.. üstyapı , içinde sanatçıları eğitecek bir sanat türü gerektirir.. asiler , makinenin egemenliği altındadırlar ve yalnızca olağanüstü yetenekler kendi yapıtlarını yaratabileceklerdir.. geri kalanlar aşağılık ücretlilerdir ya da ezilenlerdir..
özgürlüğün tanımlayıcısı olarak kabul edilen sanatsal araştırma uydurulur , ama bu ‘araştırma’nın , çarpıldığı ana dek , yani insanın gerçek sorunlarını ve onun yabancılaşmasını ortaya koyuncaya dek görülmeyen sınırları vardır.. anlamsız sıkıntı ya da sıradan eğlence , insani tedirginliğe karşı supaplar oluşturur ; sanattan bir bilgi toplama düşüncesi tartışılır..
eğer oyunun kuralarına uyulursa , her türlü onur sağlanır ; aynen parmak uçlarında dönmeyi becerebilen bir maymunun elde edeceği onur.. tek şart , görülmeyen kafesten kaçmaya çalışmamaktır..’
‘gülünç görünmek tehlikesi de olsa , izin verirseniz , gerçek devrime , büyük aşk duygularının rehberlik ettiklerini söyleyeceğim.. gerçek bir devrimciyi bu nitelik olmadan düşünmek olanaksızdır..
bu koşullarda , aşırı dogmalara , soğuk skolastisizme , yığınların yalnızlığına düşmemeleri için , alabildiğine insanlık sevgisine , alabildiğine adalet ve gerçeklik duygusuna sahip olmalıdırlar.. bu canlı insanlık sevgisi , somut olaylara , harekete geçirici bir örneğe dönüştürmek için her gün mücadele etmek gerekir..’
‘yol uzundur ve kısmen bilinmemektedir ; sınırlarımızı biliyoruz.. 21. yüzyılın insanını yaratacağız : kendimizi de..’
ERNESTO CHE GUEVARA..
‘KÜRESEL ADALET , Kurtuluş ve Sosyalizm’ , ERNESTO CHE GUEVARA , Çeviri : YILDIZ ERSOY CANPOLAT , EVEREST Yayınları , Şubat 2011 , 68 Sayfa..
